Erfgoedkanaal / Het verhaal van het Apeldoorns Kanaal


Volgend jaar is het precies 200 jaar geleden dat met de aanleg van het Apeldoorns Kanaal werd begonnen. De eerste spade ging in april 1825 bij de Deventerstraat de grond in. Het kanaal kreeg toen als naam: “Griftkanaal”.
Later heeft de vaarweg de naam “Apeldoorns Kanaal” gekregen. Het Apeldoorns Kanaal liep aanvankelijk van Apeldoorn naar Hattem. In een later stadium is het kanaal vanaf Apeldoorn doorgetrokken naar Dieren.

Belangrijke vaarverbinding
Het Apeldoorns Kanaal was tot 1972 een belangrijke vaarverbinding voor Apeldoorn. Door dit kanaal konden beurtvaarders en andere schepen Apeldoorn en andere aanliggende plaatsen bereiken. Zo was de vaarweg zeer belangrijk voor de talloze
papierfabrieken. Bij een hoge- of lage waterstand op de IJssel was de vaarroute via het Apeldoorns Kanaal een aantrekkelijk alternatief voor de scheepvaart.

Plannen
Nadat scheepvaartverkeer op het Apeldoorns Kanaal niet meer mogelijk was zijn er diverse plannen gemaakt voor het kanaal. Zo zijn er een aantal plannen geweest voor herstel van het kanaal voor de pleziervaart. En er zijn plannen gemaakt in het kader van een mogelijke “herbestemming”. Zie het Uitvoeringsplan “Beleef het Apeldoorns Kanaal" van Veenenbos en Bos uit 2018.

Beleving
Op dit moment zijn veel mensen, met name veel jongeren, zich niet bewust welke belangrijke rol het Apeldoorns Kanaal heeft gespeeld voor de economische ontwikkeling van Apeldoorn en de omliggende plaatsen. Sommigen ervaren het
kanaal in als een langgerekte gracht. Dit beeld doet geen recht aan de rijke geschiedenis van het kanaal.

Cultureel erfgoed
Er zijn een aantal objecten (brug / brugwachtershuisje) welke als monument zijn erkend. Maar in feite is het gehele kanaal van Hattem tot Dieren één groot Cultureel Erfgoed. Het zou goed zijn als het kanaal met z’n oevers als één groot
Landschapsmonument zou worden erkend. Of tenminste als zodanig de status van “beschermd stadsgezicht” respectievelijk “beschermd landschapsgezicht” zou krijgen.